فرمول موفقیت با دکتر میثم شکری ساز

هر یک از ما در زندگی خود هدف خاصی داریم که می‌خواهیم به آن دست یابیم. موفقیت هر کس، بسته به تعریف خودش، می‌‌تواند تابعی از عوامل مختلف باشد که شامل مهارت، شانس و ذوق است. مثلاً یک کارآفرین می‌خواهد یک کسب‌وکار موفق برای خود بسازد. یک دانش‌آموز سال آخر دبیرستان می‌خواهد رتبه کنکور لازم برای رشته تحصیلی مورد نظرش را کسب کند و …
همانطور که می‌بینید هر کسی در زندگی خود برای دستیابی به موفقیت موردنظرش باید مسیر متفاوتی را طی کند و این مسیر دارای نقطۀ آغاز و پایان منحصر به فردی است. حالا آیا می‌توان یک فرمول کلی برای موفقیت ایجاد کرد که هم در مدرسه، هم در کار و هم در زندگی شخصی به خوبی جواب بدهد؟
میثم شکری ساز معتقد است که ما با استفاده از دو متغیر «اهداف» و «عادات» می‌توانیم فرمولی را برای موفقیت ایجاد کنیم که در تمام شرایط و برای تمام افراد کارساز خواهد بود. او می‌گوید: «افراد موفق اهداف خود را تعیین می‌کنند و عادات لازم برای دستیابی به این اهداف را پرورش داده و آن‌ها را در خود حفظ می‌کنند.»

موفقیت = اهداف + عادات

اهداف و عادات دو متغیر اصلی در معادله موفقیت هستند. اهداف به شما جهت می‌بخشند و به تمرکز شما کمک می‌کنند و عادات نیز به شما یک نظم ذهنی می‌بخشند تا راحتتر به اهداف خود دست پیدا کنید. اگر هر یک از این متغیرها از معادله حذف شوند، هیچ موفقیتی حاصل نخواهد شد. اما وقتی که شما هدف خود را تعیین می‌کنید و عادت‌های خوبی را در راستای هدف خود شکل می‌دهید، سطح موفقیتتان افزایش می‌یابد.
بیایید هر یک از متغیر‌های معادله موفقیت را به طور جداگانه مورد بررسی قرار دهیم:

اهداف: فاکتور X

متغیر هدف به صورت آگاهانه تعریف می‌شود و وظیفه‌اش این است که به شما کمک کند تا بر چشم‌انداز بلندمدت خود از موفقیتتان متمرکز بمانید و انگیزه دستیابی به آن را داشته باشید. اگر اهداف شما به خوبی تعریف شده‌ باشند، می‌توانند وضعیت نهایی ایده‌آلتان را به نمایش درآورند. میثم شکری ساز توصیه می‌کند که یک هدف خوب باید 5 ویژگی زیر را داشته باشد:

• مشخص باشد: یک هدف خوب و مؤثر باید بر یک زمینه مشخص تمرکز داشته باشد.
• قابل اندازه‌گیری باشد: یک هدف خوب باید قابل اندازه‌گیری باشد (یا حداقل دارای قید و شرط‌های مشخصی باشد) تا بتوان میزان پیشرفتش را مشاهده و اندازه‌‌گیری کرد.
• دست یافتنی باشد: یک هدف خوب باید منطقی باشد (یعنی تلاش، زمان و سایر هزینه‌هایی که برای رسیدن به هدفتان نیاز هستند، باید برای شما دست‌یافتنی و قابل انجام باشند).
• واقع‌بینانه باشد: یک هدف خوب، هدفی است که شما هم مایل و هم قادر به انجام آن باشید.
• دارای محدوده زمانی مشخصی باشد: یک هدف خوب و مؤثر، باید مشخص کند که اقدامات لازم در چه زمانی انجام می‌شوند و نتایج مورد نظر در چه زمانی حاصل خواهند شد.

هر هدفی که از 5 اصل بالا پیروی می‌کند مستلزم داشتن یک برنامه عملی دقیق است که چارچوبی را برای دستیابی به آن هدف فراهم می‌کند، از جمله وظایف خاصی که باید انجام شود، جدول زمانی مرتبط و منابع مورد نیاز.
مثلاً فرض کنید هدف یک نماینده فروش این است که می‌خواهد «موفق» باشد. اما این هدف اصلاً خوب نیست و برای شروع زیادی مبهم است. در عوض، هدفی که او می‌تواند برای خودش تعیین کند این است که: «تا سال 1401 درآمد خود را حداقل 10% افزایش دهم». حال او برای دستیابی به این هدف باید یک برنامه عملیاتی داشته باشد. این برنامه عملیاتی می‌تواند شامل چنین اقداماتی باشد: (با کسب اجازه از مدیر فروش خود، تا قبل از پایان مهلت ثبت‌نام در سمینار مهارت‌های فروش پیشرفته ثبت‌نام کنم)

عادت‌ها: فاکتور Y

عادت یک الگوی رفتاری است که به پاسخ روتین یا پیش‌فرض یک فرد نسبت به موقعیت‌های مختلف تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر، شما این الگوی رفتاری را بدون فکر و به صورت ناخوداگاه انجام خواهید داد. کارشناسان معتقدند که بیش از 80 درصد از رفتارهای ما به صورت ناخودآگاه هستند. بنابراین فرمول موفقیت مستلزم این است که شما علاوه بر تعیین اهداف موثر برای خود، به صورت آگاهانه عادت‌هایی را برای حمایت از این اهداف شکل دهید و آنقدر به انجام آن‌ها ادامه دهید تا به بخشی از ناخوداگاهتان تبدیل شوند.

چرا عادات در دستیابی به موفقیت اهمیت دارند

برخی از عادات از قبیل سازمان‌دهی کارها، عادات مثبتی هستند. اما عاداتی همچون به تعویق انداختن نوشتن مقاله، منفی هستند. عادت‌های رفتاری‌ شما وقتی که تحت استرس هستید، خیلی بیشتر از مواقع نرمالی که در آرامش هستید، خودشان را نشان می‌دهند. بنابراین با پرورش عادات خوب و ترک عادت های بد، می‌توانید حتی در شرایط سختی که هیچ‌چیز مطابق میلتان پیش نمی‌رود هم در مسیر رسیدن به اهداف خود باقی بمانید.
ایجاد یک عادت جدید یا ترک یک عادت منفی مستلزم تمرین عمدی و مداوم یک رفتار جدید به جای یک رفتار قدیمی است و باید آنقدر ادامه یابد تا آن رفتار جدید به پاسخ پیش‌فرض شما تبدیل شود. اکثر متخصصان می‌گویند که ایجاد یک عادت جدید یا ترک یک عادت قدیمی، حدود 21 روز زمان می‌برد.
مثلاً فرض کنید یک دانشجوی ترم دوم، این هدف را برای خود تعیین کرده که در ترم جاری معدل خود را به 18 برسانند. با توجه به اینکه معدل او در ترم اول 17 بوده، می‌توان گفت که این هدف هم واقع‌بینانه و هم قابل‌دستیابی است. اما او در ترم گذشته عادت داشت که تمام درس‌هایش را برای شب قبل امتحان بگذارد.
او اکنون با ایجاد و حفظ عادات مطالعه بهتر (به عنوان مثال، رعایت یک برنامه مطالعه منظم، اجتناب از حواس‌پرتی هنگام مطالعه)، به احتمال زیاد به معدل موردنظر خود خواهد رسید.
جمع بندی
وقتی از جیم ریون، ورزشکار دوومیدانی آمریکایی پرسیدند که نظرش درمورد کسب مدال نقره در المپیک تابستانی 1968 چیست، او گفت: «انگیزه [هدف]، همان چیزی است که حرکت شما را آغاز می‌کند و عادت همان چیزی است که باعث می‌شود به حرکت خود ادامه دهید». مهم نیست که در زندگی خواهان دستیابی به چه چیزی هستید، کلید موفقیت این است که اهداف مؤثری را برای خود تعیین کرده و عادات لازم برای دستیابی به آن اهداف را در خود پرورش دهید.